Czym jest praca w warunkach szczególnych, a czym praca o szczególnym charakterze?
Prace w szczególnych warunkach oraz o szczególnym charakterze zostały zdefiniowane w ustawie o emeryturach pomostowych oraz ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Co to są prace w warunkach szczególnych?
W rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych, prace w warunkach szczególnych to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku (art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych).
Natomiast w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.
Wykaz prac w szczególnych warunkach uprawniających do emerytury w obniżonym wieku oraz emerytury pomostowej, czy rekompensaty określa załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (dot. przesłanki emerytalnej osiągnięcia okresu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego co najmniej 15 lat) oraz załącznik nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych (dot. przesłanki emerytalnej wykonywania po dniu 31 grudnia 2008 roku pracy w szczególnych warunkach).
Ważne!
Ważne!Zaznaczyć trzeba, że za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach uważa się pracowników wykonujących prace, o których mowa powyżej, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.
Czym są prace o szczególnym charakterze?
Prace o szczególnym charakterze natomiast w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się (art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych). W rozumieniu zaś ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za pracowników wykonujących prace o szczególnym charakterze uważa się pracowników wymienionych w art. 32 ustawy.
W związku z powyższym wykaz prac o szczególnym charakterze uprawniających do emerytury w obniżonym wieku oraz emerytury pomostowej, czy rekompensaty określa art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dot. przesłanki emerytalnej osiągnięcia okresu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego co najmniej 15 lat) oraz załącznik nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych (dot. przesłanki emerytalnej wykonywania po dniu 31 grudnia 2008 roku pracy o szczególnym charakterze).
Podobnie jak w przypadku prac w warunkach szczególnych prace o szczególnym charakterze również winny być wykonywane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, aby pracownik był uważany za wykonującego prace o szczególnym charakterze.
