Rozwiązanie umowy o pracę a prawo do emerytury pomostowej

Od dnia wejścia w życie ustawy o emeryturach pomostowych do kwietnia 2022 roku jedną z przesłanek, których spełnienie było konieczne dla uzyskania prawa do tego świadczenia było rozwiązanie stosunku pracy. Zgodnie bowiem z art. 4 pkt. 7 tej ustawy prawo do emerytury pomostowej przysługiwało pracownikowi jeśli nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy. Oznaczało to, że nawet jeśli ubezpieczony spełniał wszystkie pozostałe warunku nabycia prawa do emerytury pomostowej, fakt kontynuowania zatrudnienia niejako zobowiązywał Zakład Ubezpieczeń Społecznych do wydania decyzji negatywnej. Była to sytuacja dość nielogiczna, bowiem warto wspomnieć, że już od 1 stycznia 2013 roku rozwiązanie stosunku pracy jako przesłanka nabycia prawa do świadczenia nie obowiązywał nawet w przypadku starania się o emeryturę w niższym wieku emerytalnym w trybie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Rozwiązanie umowy o pracę już nie jest warunkiem koniecznym do emerytury pomostowej

Ten stan rzeczy uległ zmianie od 20 kwietnia 2022 roku, tj. od dnia wejścia w życie nowelizacji ustawy o emeryturach pomostowych, mocą której doszło do uchylenia rzeczonego art. 4 pkt. 7 ustawy. W chwili obecnej rozwiązanie stosunku pracy nie stanowi przesłanki koniecznej do tego, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał prawo do emerytury pomostowej. Należy jednak pamiętać, że fakt przyznania prawa do tego świadczenia nie oznacza automatycznie jego wypłaty. Trzeba mieć bowiem na względzie treść art. 17 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, zgodnie z którym prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu lub emerytura ta ulega zmniejszeniu na zasadach określonych w art. 103 ust. 3 i art. 103a-106 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zgodnie z art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.

Zawieszenie wypłaty emerytury pomostowej do czasu rozwiązania stosunku pracy

A więc w istocie, osoba która spełnia przesłanki do emerytury pomostowej i która złoży stosowany wniosek w trakcie zatrudnienia, organ rentowy decyzją przyzna prawo do tego świadczenia. Zawiesi jednakże jego wypłatę do czasu wykazania przez zainteresowanego, że doszło do rozwiązania stosunku pracy, w którym pozostawał on na dzień złożenia wniosku, co w praktyce odbywa się poprzez przekazanie do organu rentowego świadectwa pracy.

Uwaga!

Oznacza to, że organ rentowy może rozpocząć wypłatę przyznanego świadczenia dopiero od miesiąca, w którym nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2020 r. sygn. II UK 279/18). W takiej sytuacji, aby otrzymać emeryturę pomostową ubezpieczony winien doręczyć do ZUS świadectwo pracy, które wskazywać będzie na fakt zakończenia zatrudnienia oraz na jego termin.

Jako uzupełnienie warto wspomnieć, iż jak wskazuje orzecznictwo Sądu Najwyższego, artykuł 103a ustawy o emeryturach i rentach z FUS wiąże prawo do wypłaty (realizacji) emerytury z uprzednim rozwiązaniem stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego emeryt wykonywał pracę przed dniem nabycia prawa do emerytury. Po rozwiązaniu stosunku pracy może dojść do zawarcia nowej umowy i kontynuowania zatrudnienia (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2022 r., sygn. II USK 584/21).